“ไส้เดือนสะเทินน้ำจืดปัญหา”ชนิดใหม่ของโลกในสกุล 𝐺𝑙𝑦𝑝ℎ𝑖𝑑𝑟𝑖𝑙𝑢𝑠

ในงานวิจัยรวมเล่มฉบับพิเศษของวารสาร Tropical Natural History วารสารวิชาการของพิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เนื่องในโอกาสครบรอบวันคล้ายวันเกิด 65 ปี ของศาสตราจารย์ ดร.สมศักดิ์ ปัญหา หัวหน้าหน่วยปฏิบัติการซิสเทแมติกส์ของสัตว์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยคณะนักวิจัยนำโดย ผศ.ดร.รัตน์มณี ชนะบุญ สาขาวิชาสัตวศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร ได้ค้นพบไส้เดือนสะเทินน้ำจืดชนิดใหม่ของโลกในสกุล 𝐺𝑙𝑦𝑝ℎ𝑖𝑑𝑟𝑖𝑙𝑢𝑠 จากประเทศไทยและลาว ดังนี้

1. 𝐺𝑙𝑦𝑝ℎ𝑖𝑑𝑟𝑖𝑙𝑢𝑠 𝑝𝑎𝑛ℎ𝑎𝑖 Chanabun, 2023 ไส้เดือนสะเทินน้ำจืดปัญหา จากแม่น้ำสงคราม จ.บึงกาฬ ตั้งชื่อเป็นเกียรติแด่ ศ.ดร.สมศักดิ์ ปัญหา
2. 𝐺𝑙𝑦𝑝ℎ𝑖𝑑𝑟𝑖𝑙𝑢𝑠 𝑠𝑎𝑚𝑢𝑒𝑙𝑗𝑎𝑚𝑒𝑠𝑖 Chanabun, 2023 ไส้เดือนสะเทินน้ำจืดแซมเจมส์ จากน้ำตกคอนพะเพ็ง แขวงจำปาศักดิ์ ประเทศลาว ตั้งชื่อเป็นเกียรติแด่ Prof. Samuel James ผู้เชี่ยวชาญด้านไส้เดือนระดับโลกจากประเทศสหรัฐอเมริกา และเป็นอาจารย์ผู้ร่วมวิจัยและดูแลลูกศิษย์ของ อ.สมศักดิ์ ปัญหาในการศึกษาวิจัยไส้เดือนตลอดมาด้วย

(A) ภาพถิ่นที่อยู่ของ Glyphidrilus panhai Chanabun, sp. (B) Casts ของ Glyphidrilus panhai sp. (C) สีของพาราไทป์ที่มีชีวิต (CUMZ 3830)
(D) ภาพหลังจากขั้นตอนการเก็บรักษาขั้นแรกในเอทานอล 30% (v/v)

งานวิจัยนี้เป็นการบรรยายไส้เดือนสะเทินน้ำจืดชนิดใหม่ที่ต่อยอดจากงานวิจัยศึกษาความหลากหลายของชนิดไส้เดือนสะเทินน้ำจืดด้วยข้อมูลดีเอ็นเอในปี 2019 ทำให้ปัจจุบันมีไส้เดือนสะเทินน้ำจืดจำนวนทั้งสิ้น 21 ชนิดในประเทศไทยและลาว โดยในจำนวนนี้มีอยู่ 11 ชนิดที่พบได้ในลุ่มแม่น้ำโขงและที่ราบสูงโคราช ไส้เดือนสะเทินน้ำจืดเป็นไส้เดือนที่มีถิ่นที่อยู่เฉพาะตามตลิ่งแหล่งน้ำจืดต่าง ๆ เช่น แม่น้ำลำคลอง ห้วยหนองคลองบึง ริมน้ำตก และยังสามารถพบได้ในนาข้าว โดยมีงานวิจัยที่ระบุว่าไส้เดือนสะเทินน้ำจืดมีส่วนช่วยทำให้ดินมีคุณภาพดีขึ้นและส่งผลต่อผลผลิตของข้าวที่มากขึ้นด้วย

สามารถศึกษางานวิจัยเพิ่มเติมได้ที่ https://li01.tci-thaijo.org/index.php/tnh/article/view/258813?fbclid=IwAR0Nd0g5sO9r8VNidu4JxG8DV-fYvrkzohZ3lv9PkJUN8bUt1SWklDBo56E

ขอขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล เพจ Animal Systematics Research Unit, CU

https://www.facebook.com/photo?fbid=635288395282560&set=a.470775008400567