งานวิจัยฉบับที่ 10 ในงานวิจัยรวมเล่มฉบับพิเศษเนื่องในโอกาสครบรอบวันคล้ายวันเกิด 65 ปี ของศาสตราจารย์ ดร.สมศักดิ์ ปัญหา โดย รศ.ดร.เอกชัย จิรัฏฐิติกุล
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และ รศ.ดร.จิรศักดิ์ สุจริต หน่วยปฏิบัติการซิสเทแมติกส์ของสัตว์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ค้นพบหอยกาบน้ำจืดชนิดใหม่ของโลกในสกุล 𝐵𝑖𝑛𝑒𝑢𝑟𝑢𝑠 จากลุ่มน้ำบางปะกง ทางภาคตะวันออกของประเทศไทย และต้นลุ่มน้ำโตนเลสาบ
ประเทศกัมพูชา ตั้งชื่อว่า Bineurus panhai Jeratthitikul & Sutcharit, 2023 หรือ หอยกาบน้ำจืดทรงรีปัญหา ตั้งชื่อเป็นเกียรติแด่ ศ.ดร.สมศักดิ์ ปัญหา
หัวหน้าหน่วยปฏิบัติการซิสเทแมติกส์ของสัตว์
การค้นพบหอยกาบน้ำจืดชนิดใหม่ของโลกครั้งนี้ อาศัยข้อมูลจากทั้งลักษณะสัณฐานวิทยาของเปลือกที่มีขอบด้านหลังที่โค้งกว่าและปลายด้านท้ายห้อยต่ำกว่า
ชนิดที่ใกล้เคียงกัน และข้อมูลจากดีเอ็นเอจำนวน 3 ยีน ในการสร้างแผนภูมิต้นไม้เชิงวิวัฒนาการ เป็นที่น่าสนใจว่าหอยกาบน้ำจืดชนิดนี้มีการกระจายอยู่ในลุ่มน้ำสองแห่ง
ที่ขาดออกจากกัน แสดงให้เห็นว่าในอดีตลุ่มแม่น้ำบางปะกงในประเทศไทยและลุ่มน้ำโตนเลสาบในประเทศกัมพูชานั้นเคยเชื่อมถึงกัน การที่หอยกาบน้ำจืดชนิดใหม่นี้
มีการกระจายตัวที่จำกัดบ่งชี้ว่าหอยกาบชนิดนี้เป็นชนิดเฉพาะถิ่นที่หายาก ดังนั้นการอนุรักษ์ลุ่มน้ำจืดดังกล่าวจึงมีความสำคัญสำหรับการอนุรักษ์หอยกาบน้ำจืด
และสิ่งมีชีวิตน้ำจืดชนิดอื่น ๆ ในลุ่มน้ำ
สามารถศึกษางานวิจัยเพิ่มเติมได้ที่ https://li01.tci-thaijo.org/index.php/tnh/article/view/258826/176241
ขอขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล เพจ Animal Systematics Research Unit, CU