สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2532 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชดํารัส พระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าถวายพระพร เนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย พระตําหนักจิตรลดารโหฐาน โดยมีใจความเกี่ยวกับความห่วงใยต่อสถานการณ์ปัญหาสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย และของโลกที่รุนแรงขึ้น
คณะรัฐมนตรีจึงถือเอาวันที่ 4 ธันวาคม เป็นวันสิ่งแวดล้อมไทย เพื่อให้ทุกคนเห็นความสำคัญและช่วยกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
วันที่ 4 ธันวาคม จึงเปรียบเสมือนเป็นวันเริ่มต้นของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในประเทศไทยและเป็นวันอาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมหมู่บ้านแห่งชาติ หรือ วัน ทสม. แห่งชาติ อีกด้วย