แผนแม่บท
แผนแม่บท อพ.สธ. ระยะ 5 ปีที่เจ็ด (ตุลาคม 2564 – กันยายน 2569)
แผนแม่บท อพ.สธ. ระยะ 5 ปีที่เจ็ด (ตุลาคม 2564 – กันยายน 2569) ได้กำหนดเป้าหมาย เพื่อพัฒนาบุคลากร อนุรักษ์พัฒนาทรัพยากรให้เกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย จัดขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เข้าใจและเห็นความสำคัญของทรัพยากร ให้ร่วมคิด ร่วมปฏิบัติจนเกิดผลประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย และให้มีระบบข้อมูลทรัพยากรให้สื่อถึงกันได้ทั่วประเทศ โดย อพ.สธ. สนับสนุนให้ประชาชนเรียนรู้ทรัพยากรท้องถิ่น อนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากรอย่างยั่งยืน และสร้างจิตสำนึกในการรักทรัพยากร ทั้งนี้ แนวทางและแผนการดำเนินงานตามแผนแม่บท อพ.สธ. ระยะที่ 5 ปีที่เจ็ด ยังคงเป็นไปตามกรอบแผนแม่บทฯ ปีที่หก ประกอบด้วย 8 กิจกรรม 3 กรอบการดำเนินงาน และ 3 ฐานทรัพยากร ได้แก่ ทรัพยากรกายภาพ ทรัพยากรชีวภาพ และทรัพยากรวัฒนธรรมและภูมิปัญญา ดังนี้
- กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร
กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร
กิจกรรมที่ 3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร - กรอบการใช้ประโยชน์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 4 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 5 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร
กิจกรรมที่ 6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร - กรอบการสร้างจิตสำนึก
กิจกรรมที่ 7 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร
แผนแม่บท อพ.สธ. ระยะ 5 ปีที่หก (ตุลาคม 2559 – กันยายน 2564)
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) เป็นโครงการที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯทรงสืบสานพระราชปณิธานในการอนุรักษ์ทรัพยากรของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชบรมนาถบพิตร ที่ทรงให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2503 มาอย่างต่อเนื่อง ทรงอนุรักษ์ต้นยางนาทรงนำพรรณไม้จากภูมิภาคต่างๆ มาปลูกไว้ในสวนจิตรลดา เพื่อเป็นแหล่งศึกษาและมีโครงการพระราชดำริที่เกี่ยวกับการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ พัฒนาแหล่งน้ำอนุรักษ์ และพัฒนาดินอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ โดยเมื่อปี พ.ศ. 2535 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ได้ทรงมีพระราชดำริให้ดำเนินการอนุรักษ์พืชพรรณของประเทศ โดยการจัดตั้งธนาคารพืชพรรณขึ้นในโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา และมีการดำเนินงานของอพ.สธ. อยู่ภายใต้แผนแม่บท ซึ่งแบ่งออกเป็นระยะๆ ละห้าปี ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2535 เป็นต้นมา โดยการดำเนินงานในปัจจุบัน อพ.สธ. ได้กำหนดแนวทางและแผนการดำเนินงานตามแผนแม่บทอพ.สธ. ระยะที่ 5 ปีที่หกประกอบด้วย 8 กิจกรรม ภายใต้ 3 กรอบการดำเนินงาน และ 3 ฐานทรัพยากร ได้แก่ ทรัพยากรกายภาพทรัพยากรชีวภาพและทรัพยากรวัฒนธรรมและภูมิปัญญา ดังนี้
- กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร
กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร
กิจกรรมที่ 3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร - กรอบการใช้ประโยชน์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 4 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 5 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร
กิจกรรมที่ 6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร - กรอบการสร้างจิตสำนึก
กิจกรรมที่ 7 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร
กิจกรรมที่ 8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร
แผนแม่บท อพ.สธ. – สผ. ระยะ 5 ปี (ตุลาคม 2564 – กันยายน 2569)
การจัดทำแผนแม่บท โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (อพ.สธ. – สผ.) ระยะ 5 ปี (ตุลาคม 2564 – กันยายน 2569) จัดทำตามกรอบแผนแม่บท อพ.สธ. ระยะ 5 ปีที่เจ็ด (ตุลาคม 2564 – กันยายน 2569) โดยมีโครงการ รวม 11 โครงการ งบประมาณ 77,311,540 บาท ในกิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร ภายใต้กรอบการใช้ประโยชน์ 1 โครงการ ได้แก่ การจัดทำฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพ และกิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร ภายใต้กรอบการสร้างจิตสำนึก 10 โครงการ อาทิ การจัดทำเว็บไซต์ อพ.สธ.-สผ. การจัดประชุมวิชาการและนิทรรศการ อพ.สธ. การดำเนินงานเพื่อรักษาสิทธิ์ของชุมชนในการเข้าถึงและแบ่งปันผลประโยชน์จากความหลากหลายทางชีวภาพ การพัฒนาศักยภาพพันธุ์ไม้ผู้เรียกแมลงผู้ผสมเกสร เพื่อการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ พันธุกรรมไม้ผล และสมุนไพรในพื้นที่คุ้งบางกะเจ้า การติดตามการดำเนินงานการบริหารจัดการพื้นที่สิ่งแวดล้อมธรรมชาติอย่างยั่งยืน: การส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมแหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ประเภทน้ำตก ในพื้นที่นำร่องน้ำตกธารารักษ์ จังหวัดตาก การเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพในไร่นาเพื่อสิ่งแวดล้อม และความมั่นคงทางอาหาร ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จังหวัดสุพรรณบุรี
แผนแม่บท อพ.สธ. – สผ. ระยะ 5 ปี (ตุลาคม 2559 – กันยายน 2564)
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้นำแผนแม่บท อพ.สธ. ระยะ 5 ปีที่หก เป็นกรอบแนวทางในการจัดทำแผนแม่บท อพ.สธ. – สผ. ระยะ 5 ปี (ตุลาคม 2559 – กันยายน 2564) โดยกำหนดวิสัยทัศน์ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นหน่วยงานร่วมสนองพระราชดำริในการพัฒนาพันธุกรรมพืชและทรัพยากรให้เกิดความยั่งยืน และเกิดประโยชน์แก่มหาชนชาวไทย และมีพันธกิจในการพัฒนาเครื่องมือ กลไกในการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมถึงพัฒนาองค์ความรู้ และฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพ และเสริมสร้างความรู้ ความตระหนักในคุณค่าและความสำคัญของความหลากหลายทางชีวภาพ และภูมิปัญญาท้องถิ่น ตลอดจนส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคส่วนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและชุมชนท้องถิ่น ทั้งนี้ สำนักงานนโยบายฯ ได้เพิ่มเติมโครงการที่ อพ.สธ. กำหนดในเบื้องต้น ในกิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากรภายใต้กรอบการใช้ประโยชน์ และกิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร ภายใต้กรอบการสร้างจิตสำนึกโดยมีโครงการรวมทั้งสิ้น 24 โครงการ งบประมาณ 248,062,242 บาท