อาหารไทยมีชื่อเสียงเป็นที่นิยมทั่วโลกและมีเอกลักษณ์โดดเด่นเพราะความแตกต่างหลากหลายในรสชาด กลิ่นสีสัน และรูปลักษณะ ทั้งนี้เนื่องความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย
- ข้าว : ข้าวไทย มีหลายสายพันธุ์ มีรสชาติ ความอ่อนนุ่ม ความเหนียวที่แตกต่างทำให้คนไทยได้เลือกรับประทาน ทั้งข้าวเหนียว และข้าวเจ้าตามความพึ่งพอใจ ข้าวเหนียวมาก ได้แก่ ข้าวเหนียวสันป่าตอง ข้าวเหนียวอุบล ข้าวเหนียวนุ่ม ได้แก่ ข้าวขาวดอกมะลิ ข้าวเจ้าหอมคลองหลวง ข้าวเจ้าหอมสุพรรณบุรี ข้าวอ่อนร่วมแต่ไม่แข็งได้แก่ ข้าวขาตาแห้ง ข้าวขาวปากหม้อ 148 ข้าวร่วมและแข็ง ได้แก่ ข้าวเสาไห้ ข้าวเหลืองประทิว ข้าวเฉี้ยงพัทลุง
- ผัก พืชผักพื้นเมืองจากทุกภาคของประเทศไทยมีมากกว่า 300 ชนิด ทำให้คนไทยสามารถเลือกรับประทานได้ตามรสนิยม ตามฤดูกาลและตามความปรารถนาของร่างกาย
- เครื่องเทศ เครื่องเทศจากพืชไม่น้อยกว่า 50 ชนิด มีน้ำมันหอมระเหยซึ่งให้กลิ่นและรสชาติที่บ่งบอกความเป็นอาหารไทย เครื่องเทศแห้ง เช่น พริกไทย (Piper nigrum L.) ขิง (Zingiber officinale Roscoe) เร่ว (Amomum xanthioides Wall.) กระวาน (Amomum testaceum Ridl.) กานพลู (Syzygium caryophyllus Bullock & Harrison) ขมิ้น (Curcuma longa L.) เป็นต้น
- ผลไม้ ผลไม้มีประมาณ 400 ชนิด เป็นไม้ปลูกประมาณ 120 ชนิด ไม้ป่าประมาณ 280 ชนิด และมีความแตกต่างหลากหลาย ตามฤดูกาล ไม้ผลเศรษฐกิจ เช่น ลองกอง (Aglaia dookkoo Griff.) กล้วย (Musa spp.) ทุเรียนซึ่งมีไม่น้อยกว่า 10 พันธุ์มะม่วง (Mangifer indica L.) ลำไย (Dimocarpus longan Lour.) มังคุด (Garcinia mangostana L.) เป็นต้น